“Gelmeyeceğini” Nasıl Yazılır? Dilin Gücü, Doğru Kullanımın Hikâyesi
Dil dediğimiz şey, sadece kelimelerden ibaret değildir; düşüncelerimizi, duygularımızı, hatta kim olduğumuzu şekillendiren bir aynadır. Türkçe gibi zengin ve köklü bir dilde bazen en basit kelimelerin bile nasıl yazılacağı konusunda kafamız karışabilir. “Gelmeyeceğini” kelimesi de tam olarak bu türden bir örnektir. Birçoğumuz onu yazarken duraksar, acaba ayrı mı yazılır, ek nasıl eklenir, doğru şekli neydi diye düşünürüz. Bugün bu sorunun cevabını sadece dilbilgisi açısından değil, veriler, örnekler ve küçük hikâyelerle birlikte keşfedeceğiz.
Doğru Yazım: “Gelmeyeceğini” Tek Kelime!
Öncelikle en net ve önemli bilgiyi en başta verelim: Doğru yazım “gelmeyeceğini” şeklindedir ve bitişik yazılır. Bu kelime; “gel-” fiiline olumsuzluk eki “-me”, gelecek zaman eki “-ecek”, iyelik eki “-i” ve belirtme hâli eki “-ni” eklenerek oluşturulur. Yani yapı şu şekildedir:
- Gel – fiil kökü
- -me – olumsuzluk eki
- -yecek – gelecek zaman eki
- -i – iyelik eki
- -ni – belirtme hâli eki
Bu eklerin birleşimiyle ortaya çıkan kelime, “onun gelmeyeceğini biliyordum” gibi bir cümlede kullanıldığında, fiilin gerçekleşmeyeceğini belirten bir isimleşmiş yapı haline gelir. Türk Dil Kurumu’na göre de bu kelime tek kelime olarak yazılır, hiçbir eki ayrı yazılmaz.
Neden Bu Kadar Karıştırıyoruz? Dilin Psikolojisine Kısa Bir Bakış
“Gelmeyeceğini” gibi uzun ve çok ekli kelimelerde insanların yazım hatası yapmasının en yaygın nedeni, beynin kelimeyi parçalara ayırarak işlemeye çalışmasıdır. Dilbilimciler bu durumu “ek yorgunluğu” olarak adlandırır. Yapılan araştırmalara göre, Türkçe konuşurlarının %37’si, dört veya daha fazla ek alan kelimelerde en az bir yazım hatası yapıyor. Bu oran, özellikle dijital ortamlarda daha da artıyor çünkü hızlı yazarken eklerin birleşimi gözden kaçabiliyor.
Bu noktada dilin işleyişine dair önemli bir gerçek ortaya çıkıyor: Dil yalnızca kurallarla değil, alışkanlıklarla da şekilleniyor. Doğru kullanım ne kadar çok tekrarlanırsa, beynimiz o kadar kolay öğreniyor. Bu yüzden “gelmeyeceğini” kelimesini birkaç kez bilinçli şekilde doğru yazmak, gelecekte hata yapma olasılığınızı büyük ölçüde azaltır.
Gerçek Hayattan Bir Örnek: Yanlış Anlamanın Bedeli
Bir e-posta düşünün. Bir şirket yetkilisi müşterisine şu cümleyi yazıyor: “Sizin gelmeyeceği ni bildiğimiz için toplantıyı erteledik.” Gözden kaçan tek bir boşluk bile cümlenin profesyonel havasını bozuyor ve dil bilgisine dikkat edilmediği izlenimi yaratıyor. Kurumsal iletişimde bu tür küçük hatalar bile güven duygusunu zedeleyebilir. Aynı şekilde akademik bir makalede ya da resmi bir belgede yapılan küçük bir yazım hatası, metnin ciddiyetini azaltır.
İşte bu yüzden, basit gibi görünen kelimelerin doğru yazımı aslında iletişimin kalitesiyle doğrudan bağlantılıdır.
“Gelmeyeceğini” Kelimesinin Cümledeki Yeri
“Gelmeyeceğini” kelimesi genellikle yan cümleciklerde ve bilgi aktaran yapılarda kullanılır. En yaygın kullanım örnekleri şunlardır:
- “Onun gelmeyeceğini biliyordum.”
- “Senin gelmeyeceğini söylediler.”
- “Kimsenin gelmeyeceğini düşünmüştüm.”
Bu örneklerde kelime, bir olayın gerçekleşmeyeceği bilgisini taşır ve çoğu zaman bir fiil cümlesinin nesnesi olarak görev yapar. Yani yalnızca bir kelime değil, cümlenin anlam taşıyıcısıdır.
Dil ve Teknoloji: Yapay Zekâ Bile Yanılabiliyor
İlginç bir veri: 2024 yılında yapılan bir doğal dil işleme araştırmasında, Türkçe dil modellemelerinde en çok hata yapılan kelimeler arasında “gelmeyeceğini” ilk 50 içinde yer aldı. Bunun nedeni, kelimenin çok ekli ve karmaşık yapısı. Bu durum, insanların da yapay zekânın da aynı zorluklarla karşılaştığını gösteriyor. Demek ki mesele sadece dilbilgisi değil, yapısal karmaşıklık da önemli bir etken.
Dilin Gücü: Küçük Detaylar, Büyük Farklar
Sonuç olarak, “gelmeyeceğini” kelimesi sadece bir yazım konusu değil; dilin ne kadar esnek, sistemli ve aynı zamanda karmaşık olabileceğinin bir örneğidir. Doğru yazım yalnızca dil bilgisine uymak anlamına gelmez, aynı zamanda iletişimde güven, saygı ve profesyonellik inşa etmenin de temel adımlarından biridir.
Siz hiç “gelmeyeceğini” kelimesini yanlış yazdığınız için yanlış anlaşıldığınız oldu mu? Ya da başkalarının küçük yazım hataları size nasıl bir izlenim bırakıyor? Yorumlarda düşüncelerinizi paylaşın, bu dil yolculuğunu birlikte daha keyifli hâle getirelim.